Project 208: 'Luidheidsnormalisatie volgens EBU R128'

Sprekers:
Eelco Grimm (Grimm Audio)
Richard van Everdingen (Delta Sigma Consultancy)


Datum bijeenkomst:
Maandag 13 december 2010
19:30-20:00 Zaal open en koffie
20:00-22:00 Lezing
22:00-22:30 Vragenronde en afsluiting

Programma
Het is de meest voorkomende klacht van televisiekijkers en radioluisteraars: een plotseling harder of zachter geluid op radio of televisie.

De recommendation ITU-R BS.1770 uit 2006 geeft een universele meetmethode voor het bepalen van de subjectieve luidheid van televisie- en radiogeluid. Tijdens de IBC 2010 presenteerde EBU P/Loud officieel de R128-aanbeveling die hierop is gebaseerd.

EBU R128 bestaat uit een drietal kerncomponenten: meting van de luidheid, bepaling van de loudness range (LRA) en bepaling van het maximale pieklevel in dBTP (True Peak).

Wat er vooraf ging.
De aanbeveling is gebaseerd op ITU-R BS.1770 en voegt onder andere doelwaardes toe. Al vrij snel nadat de EBU R128 werkgroep 'P/Loud' twee jaar geleden aan zijn werk begon ontdekte men dat de ITU aanbeveling geen correcte uitslag geeft bij materiaal met veel stille passages. De betreffende film zou dan te luid worden uitgezonden. Dit werd als een belangrijk probleem voor het welslagen van de introductie gezien en er moest een oplossing worden bedacht. Deze werd gevonden in de vorm van een 'gate' die de meting stopt als het geluidsniveau onder een bepaalde drempelwaarde valt. Onderzoek toonde aan dat er voor de drempelwaarde een optimum ligt tussen 6 en 10 LU onder de meting zonder gate. Eelco Grimm leidde de subwerkgroep binnen P/Loud die dit onderzoek uitvoerde en heeft hierover een AES paper gepresenteerd op de 128e AES Convention in Londen. Hij zal op onze bijeenkomst uitleggen hoe dit bijzondere proefpersonenonderzoek uitgevoerd is.

Grote luidheidverschillen.
Overal waar signalen, codecs en aansluitingen bij elkaar komen, liggen luidheidverschillen op de loer. De digitale ontvanger/decoder, het televisietoestel en de AV-versterker zijn voorbeelden van dit soort apparatuur. Door fundamentele verschillen in het concept van audiocodecs en door gebrek aan standaardisatie hoe die systemen bijeen te brengen, komen er alleen al in de Nederlandse huiskamers luidheidverschillen voor van 11 dB indien er overgeschakeld wordt van de ene zender naar de andere. Zelfs al zou de zender helemaal correct uitzenden, dan gaat het dus weer fout in de distributie. Het blijft daarbij niet beperkt tot de digitale ontvanger/decoder, ook AV-versterkers blijken op verschillende manieren te worden gebouwd, wat in luidheidverschillen resulteert. Tijdens de lezing zal Richard van Everdingen nader in gaan op de details.

De sprekers:
Eelco Grimm was technisch redacteur en hoofdredacteur van het vakblad Pro Audio. Hij is eigenaar van Fairytapes, een bedrijf voor muziekopnames en akoestisch consultancy. Hij schreef een boek over het optimaliseren van audiosystemen en ontwikkelde meettechnieken en een unieke methode voor opnamen van meerkanaalsgeluid. Hij is mede-eigenaar van Grimm Audio — fabrikant van hoogwaardige professionele audioapparatuur. Verder geeft hij les aan en doet onderzoek bij de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Faculteit Kunst, Media & Technologie. Eelco is voorzitter van het Dutch Broadcast Loudness Committee en lid van de EBU project group P/Loud.

Richard van Everdingen startte zijn loopbaan als computertechnicus bij Getronics. Daarna stapte hij over naar kabelexploitant Casema, waar hij zich specialiseerde in de ontwikkeling van systemen voor kabelkopstations. Hij bedacht een gepatenteerd meetsysteem voor FM-gemoduleerd audio van radio en televisie, een automatisch audioregelsysteem voor kabel- en andere distributiemaatschappijen en een systeem om audioniveaus te kunnen wijzigen in digitale televisie via DVB-netwerken. Momenteel is hij werkzaam als consultant voor omroep- en distributiebedrijven (Delta Sigma Consultancy) en is een actief lid van het Dutch Broadcast Loudness Committee en lid van de EBU project group P/Loud.

Locatie:
Technicolor Nederland
Media Park
Sumatralaan 45
1217 GP HILVERSUM

Routebeschrijving:
Het bedrijf Technicolor Nederland is in het gebouw Media gateway, Toren C gehuisvest.
Coördinaten van de ingang van het gebouw: 52 14'28.5 N, 5 10'8,5" E (GPS 52.24124, 5.16902)

Als je bij de hoofdingang het terrein op gaat, volg dan de weg rechtdoor, tot aan de afslag Middenweg.
Rijd de Middenweg op tot aan de slagbomen en meld je daar bij de beveiliging.
Rijd daarna de weg af tot aan het einde waar deze omhoog loopt.
Ga linksaf en direct rechtsaf om bij de slagboom voor het parkeerterrein Heideheuvel te komen.

Meld je daar via de intercom bij de beveiliging en je wordt toegelaten.

zie ook de kaart Omroepterrein (download)

Contactpersoon
Tin Jonker (zie bestuur)

Aanmelden
Aanmelding is gesloten (13-12-2010)

Deelname aan de bijeenkomst is vrij voor leden. Introducés betalen € 10,- (student introducés € 5,-).
Leden van VCA en VPT hebben eveneens vrije toegang.

In verband met toegang tot het MediaPark vraagt de afdeling Beveiliging ons om een complete gastenlijst. Niet aanmelden kan dus leiden tot ontzegging van de toegang.